Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου, ο Διονύσιος Σολωμός

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Η κατάληψη του Μεσολογγίου είχε μεγάλη σημασία για τους Τούρκους, για αρκετούς λόγους:

·     Από εκεί περνούσε ο μοναδικός δρόμος της δυτικής Ελλάδας προς την Πελοπόννησο.

·     Βρισκόταν σε σημαντική θέση από στρατηγική σκοπιά, αφού ήταν καλά οχυρωμένο: κατά το μεγαλύτερο μέρος του περιβαλλόταν από ρηχή λιμνοθάλασσα που το προστάτευε από εχθρικές επιδρομές, ενώ το υπόλοιπο τμήμα του ήταν οχυρωμένο με τείχος που περικλειόταν από τάφρους.

·     Διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση, διαθέτοντας τυπογραφείο που εξέδιδε δύο εφημερίδες, μηχανουργείο για την κατασκευή πολεμικού υλικού και νοσοκομείο για τους τραυματίες των μαχών. Επειδή μάλιστα ήταν επαναστατικά «ενεργή» πόλη, είχε προσελκύσει διάφορους φιλέλληνες, μεταξύ των οποίων και τον Άγγλο ποιητή λόρδο Μπάυρον.

Για όλους αυτούς τους λόγους ο Κιουταχής πασάς αποφάσισε να το κυριεύσει. Έτσι, τον Απρίλιο του 1825 έφτασε στην πόλη με στρατό που συγκέντρωσε στην Λάρισα, στρατοπέδευσε στην γύρω περιοχή και ξεκίνησε την πολιορκία.

Τους πρώτους μήνες οι πολιορκημένοι, με την στήριξη του Γεώργιου Καραϊσκάκη και άλλων οπλαρχηγών, απέκρουαν με επιτυχία τις επιθέσεις των Τούρκων. Ταυτόχρονα ο Ανδρέας Μιαούλης τους εφοδίαζε από την θάλασσα με τα απαραίτητα, σπάζοντας συνέχεια τον τουρκικό αποκλεισμό.

Ο Κιουταχής, αδυνατώντας να καταλάβει μόνος του την πόλη, ζήτησε την βοήθεια του Ιμπραήμ ο οποίος κατέφτασε τον Δεκέμβριο του 1825 με τον στρατό του.

Ο αποκλεισμός του Μεσολογγίου έγινε πιο στενός. Η επαναστατική κυβέρνηση της Ελλάδας, εξαιτίας του εμφυλίου πολέμου και της διχόνοιας που επικρατούσε δεν μπορούσε να βοηθήσει. Η κατάσταση στην πόλη, με τον καιρό έγινε τραγική.

Οι Μεσολογγίτες είχαν αρχίσει να εξαντλούνται από την έλλειψη τροφής και τις ασθένειες που προκαλούνταν από την άσχημη διατροφή και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Έτσι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την πόλη, μυστικά από τους Τούρκους.

Στις 10 Απριλίου του 1825 ξημερώνοντας Κυριακή των Βαΐων, οι ελεύθεροι πολιορκημένοι, ζωντανά λείψανα από τις κακουχίες, χωρισμένοι σε ομάδες  άνοιξαν τις πύλες μέσα στην νύχτα και βγήκαν. Και τότε άρχισε το μακελειό…

Οι Τούρκοι, ειδοποιημένοι πιθανόν από προδοσία, τους περίμεναν με τα όπλα. Επικράτησε πανικός. Άλλοι έτρεχαν να διαφύγουν, άλλοι έμπαιναν πίσω στην πόλη. Στους δρόμους και τα σπίτια οι Έλληνες συνέχιζαν τον μάταιο αγώνα. Ο γερο-πρόκριτος Χρήστος Καψάλης είχε συγκεντρώσει γέροντες, αρρώστους και τραυματίες στην μπαρουταποθήκη και, μπροστά στους Τούρκους που πλησίαζαν, έβαλε φωτιά και τινάχτηκαν όλοι στον αέρα.

Οι Οθωμανοί τελικά κατέλαβαν το Μεσολόγγι και το μετέβαλαν σε σωρό από ερείπια. Την σφοδρή επίθεση ακολούθησε σφαγή των αμάχων. Χιλιάδες Έλληνες σφαγιάστηκαν και λίγοι μόνο κατάφεραν να διασωθούν. Τα γυναικόπαιδα που αιχμαλωτίστηκαν πουλήθηκαν ως σκλάβοι.

Η Ευρώπη συγκλονίστηκε για άλλη μια φορά. Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός από την Ζάκυνθο έγραψε το έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι».

Το Μεσολόγγι έγινε σύμβολο στον αγώνα για την ελευθερία.